در مجله علمی-پژوهشی تاریخ اسلام - دانشگاه باقرالعلوم ع  قم شماره 41و42 (بهار وتابستان 1389)

مقاله ای چاپ شده با عنوان:

ابولؤلؤ از حقیقت تا توهم مقاله ای جالب و محققانه از عباسعلی مشکاتی سبزواری پژوهشگر وکارشناس کلام اسلامی

خلاصه نتیجه این مقاله 28 صفحه ای این است:

1-ابولؤلؤ اهل نهاوند بوده و مسلمان بودنش معلوم نیست.

2- ابولؤلؤ قاتل خلیفه دوم بوده و انگیزه وی از قتل، ظاهراً عداوت و کدورت شخصی بوده است.

3-آنچه در مورد رابطه وی با امیر المومنین و فرستادگانش به کاشان و دیگر وقایع که در کتب غیرمعتبر و دست چندم نقل شده افسانه ای بیش نیست. قدمت این مطالب در نهایت به قرن هفتم می رسد.

4- ابولؤلؤ پس از قتل خلیفه در اواخر ذیحجه {بیست وششم} سال 23 به قتل رسید.

5-مقبره ابولؤلؤدر کاشان هیچ ربطی به وی نداردو احتمالاً قبر یکی از صوفیان قرن هفتم می باشد.  

*** مقاله مذکور از دیدگاه یک کلامی و با بررسی های سندی و نقد محتوایی وسندی روایات مربوطه بوده والبته قابل نقد تاریخی وحتی کلامی می باشد. در عین حال خواندن این مقاله توصیه می گردد.